Một góc nhìn về sân chơi Robocon sau vòng Robocon ABU

Vậy là cuộc thi RBC đã trải qua một chặng đường 6 năm, một khoảng thời gian không phải là dài nhưng nó cũng đủ giúp tôi có nhiều cảm nhận về nó, những cảm xúc trái ngược nhau.
Năm 2002, tôi mới chỉ là một đứa học sinh lớp 11, xem chương trình RBC lúc đó cũng chưa có ấn tượng gì lắm. Nhưng theo thời gian, cuộc thi đã thực sự cuốn hút tôi, cũng một phần bố tôi cũng là một chỉ đạo viên của một đội RBC. Tôi mơ sau này đậu vào Đại học rồi cũng sẽ làm Robocon. Lúc đấy, cái cảm giác chinh phục đỉnh cao kia là một điều gì đó quá tuyệt vời.
Vào Đại học, tôi theo sát cuộc thi Robocon. Lúc đấy, chiếc áo thi đấu Robocon mà bố tôi cho là một niềm vinh dự. Năm BK Pro vô địch toàn quốc, tôi đi cổ vũ Robocon không thiếu trận nào mặc dù lúc đó đang là kì thi.

Năm 3, trường và khoa phát động tham gia cuộc thi sáng tạo RBC, tôi tham gia với niềm hứng khởi. Cũng trong năm này, bố tôi không trực tiếp đứng ra làm chỉ đạo viên nữa bởi ông nghĩ đây là một cuộc thi phong trào, chỉ nên để SV tham gia để học hỏi mà thôi. Ông khuyên tôi chỉ nên tham gia RBC ở một chừng mực nào đấy, nghiên cứu về Tự động hóa và Điều khiển mới là hướng phát triển lâu dài. Lão anh họ tôi cũng khuyên như vậy, RBC chỉ là cái ao tù, Robotic mới là biển rộng. Tôi ngang bướng, bởi cái viễn cảnh kia nó choán hết đầu tôi mặc dù tôi cũng tự xác định rằng : “Chiến thắng chỉ là tương đối, đó chỉ là mục đích của mọi đội tuyển đặt ra để lấy động lực tham gia RBC thôi. Cả trăm đội tuyển tranh đấu chỉ để giành lấy một chức vô địch kia mà không biết chúng ta sẽ phải trả giá gì sau đó ? Đối với tôi, chiến thắng là kinh nghiệm và bạn bè”.

Tôi đem một cái nhìn lạc quan vào RBC, mà đúng, làm việc gì mà không lạc quan thì thà bỏ quách ngay từ đầu còn hơn. Và thực sự quá trình làm Robot là những ngày tháng không thể nào quên. Khó khăn đủ điều và hẳn những ai đã từng tham gia có lẽ cũng phải đối mặt với nó. Chúng tôi vượt qua giai đoạn đầu khó khăn, từ từ đi lên bằng những khoản tiền thưởng từ những cuộc thi đấu loại trong trường. Chúng tôi lạc quan về việc vượt qua vòng loại khu vực để thẳng tiến đến vòng chung kết toàn quốc. Những ngày cuối cùng trước khi vòng loại khu vực diễn ra là những ngày quên ăn quên ngủ.

Vòng loại khu vực...chúng tôi bị loại, thua ngay trận đầu tiên bởi chính cái chiến thuật mà mình dự định “tặng” cho đối thủ, nghĩ mà thấy khôi hài ! Robot của chúng tôi bị trục trặc và dù có gỡ lại bằng trận thắng sau đó cũng không thể thay đổi được tình hình.
Thất vọng là cái cảm giác đầu tiên trên gương mặt những đàn anh, bỏ ra nhiều công sức để rồi thu được thất bại này đây.

Tôi dần nhận ra mặt trái của Robocon, nó lấy đi của ta quá nhiều thời gian. Lời mà lão anh họ tôi bảo giờ lại lởn vởn trong đầu : “RBC chỉ là cái cớ chính đáng để chú qua đêm ở ngoài mà thôi”.

Những đàn anh tham gia RBC, bây giờ ra trường, mặc dù khả năng chuyên môn có thừa nhưng mà ngoại ngữ không tốt do đầu tư quá nhiều thời gian vào RBC, cũng chỉ có thể kiếm được một công việc tạm được. Chính đội trưởng đã khuyên tôi đừng tham gia RBC nữa mà hay chuyên tâm vào việc học Vi điều khiển.

Qua cuộc thi ABU tổ chức tại Việt Nam lần này, tôi càng nhận thấy nhiều điều đằng sau RBC. Nó không còn là cái gì đó quá ghê gớm nữa. Các bạn theo dõi RBC thì sẽ rõ, cuộc thi này về chuyên môn có thể nói là không thể nào hấp dẫn bằng cuộc thi toàn quốc. Tôi vỡ mộng. Việt Nam thua, tôi không quá buồn. Đây có lẽ cũng là khoảng nghỉ để chúng ta có cái nhìn định hướng đúng đắn hơn về RBC. Tại sao chúng ta lại bỏ nhiều tiền bạc, công sức của cả trăm đội như vậy để rồi kết quả thu được chỉ là vô địch trước những đội bình thường ? Những nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, những nước rất mạnh về điện tử và tự động hóa, họ mà đem công nghệ đi thi đấu thì làm sao đến lượt chúng ta ? Chúng ta có thể tự hào về sự nhanh trí, linh hoạt trong đấu pháp thi đấu nhưng chúng ta đừng ngủ quên trên chiến thắng !
Theo cá nhân tôi, RBC không còn là một sân chơi công nghệ nữa mà đã hơi hướng sang phong trào. Vì sao? Công nghệ từ năm trước đến năm sau là thay đổi không nhiều. Kết cấu cơ khí và mạch điện tử chỉ kế thừa của những năm trước, chỉ thay đổi chút ít để phù hợp với đề thi mà thôi, còn không thì bê nguyên xi. Chúng ta chẳng có cái gì mới mẻ cả, vậy thì làm sao mà phát triển được ? Theo tôi, mùa RBC năm nay có một thứ mới duy nhất : Công nghệ xử lí ảnh.

Một mùa RBC mới nữa lại bắt đầu. Không còn tham gia RBC nữa, nhưng tôi vẫn sẽ theo sát nó bởi tình yêu RBC của tôi là không bao giờ thay đổi !

-KID-

(Bài viết của một bạn sinh viên xin được giấu tên)